چاکرای چشم سوم چیست؟ آشنایی با چاکرای ششم یا چاکرای آجنا

چشم سوم که با نام چاکرای آجنا (Ajna Chakra) نیز شناخته می‌شود یک مفهوم معنوی و متافیزیکی است که به عنوان یک چشم نامرئی در میان ابروها و پیشانی انسان تصور می‌شود. این چاکرای اسرارآمیز بخشی از آن چیزی است که (Subtle Body) نامیده می‌شود؛ به این معنا که اگرچه قابل مشاهده نیست، اما نیرویی مهم در هدایت جریان پرانا (انرژی حیاتی) در بدن به شمار می‌رود. چشم سوم یکی از هفت چاکرا اصلی در سنت هندو است.  از دید علمی چشم سوم با غده صنوبری در مغز(غده صنوبری، یا غده پینهآل، یک ساختار کوچک و مخروطی شکل در مغز است. این غده هورمون ملاتونین را ترشح می‌کند که در تنظیم چرخه خواب و بیداری نقش دارد.)مرتبط است و این چاکرا از طریق فعالیت‌هایی مانند مدیتیشن و یوگا تقویت می‌شود. در تمدنهای باستانی مانند مصر و سومر، چشم سوم به عنوان نمادی از قدرت و دانش معنوی مورد احترام بوده است.

در این متن با جنبه های مختلف چاکرای چشم سوم آشنا می‌شویم و در مورد تقویت و یا پاکسازی آن و باورهایی که در مورد باز کردن چشم سوم هستند می‌پردازیم. در انتها نیز از دیدگاه علمی نیز این چاکرای معروف را بررسی می‌کنیم.

تاریخچه چاکرای ششم یا چشم سوم

چشم سوم مفهومی است که در طول تاریخ در سنت‌های دینی و معنوی مانند تائوئیسم، بودیسم و هندوئیسم وجود داشته و نمی‌توان نقطه‌ی شروعی را برای این باور در نظر دانست و باور بر این است که با شهود و درک درونی انسان ارتباط دارد.

در آیین هندو، چشم سوم معمولاً با تیلاکا (Tilaka) نمایش داده می‌شود — نشانه‌ای کوچک در مرکز پیشانی انسان — که نمادی از ششمین چاکرای اصلی بدن به شمار می‌آید.

محل چشم سوم کجاست؟

چشم سوم یا چاکرای ششم با ناحیه‌ای در اطراف غده صنوبری (Pineal Gland) مرتبط است — بخشی از مغز که ریتم‌های زیستی بدن از جمله خواب و بیداری را تنظیم می‌کند- و چشم سوم در مرکز پیشانی، بین دو ابرو قرار دارد. این ناحیه محل چاکرای آجنا (Ajna Chakra) است که با نور، ادراک و شهود مرتبط می‌باشد.

چشم سوم چه قدرت هایی دارد؟

این چاکرا مرکز صفحه درونی ذهن است؛ جایی که خاطرات، تخیل و رؤیاها جان می‌گیرند. اینجاست که شهود، احساس درونی و خرد باطنی ما ساکن‌اند و با بینشی فراتر از منطق، ما را در مسیر زندگی هدایت می‌کنند. چاکرای چشم سوم به ما کمک می‌کند تا جهان پیرامون را بهتر درک کنیم، با پیوند دادن آنچه در بیرون می‌بینیم به آنچه در درون می‌فهمیم. این چاکرا همان معلم درونی ماست؛ سرچشمهٔ شهود و آگاهی که ما را در تجربه‌های روزمره به سوی شفافیت، بینش و معنا رهنمون می‌سازد.

نماد یا نشان چاکرای چشم سوم چیست؟

نماد چاکرای چشم سوم که در سانسکریت «آجنا» (Ajna) نام دارد، به‌صورت نیلوفر دو گلبرگی با مثلثی رو به پایین درون یک دایره نشان داده می‌شود. 

مثلث رو به پایین:

این مثلث نماد ارتباط میان خرد و شهود است و نشان‌دهنده‌ی تمرکز انرژی در این چاکرا برای دستیابی به بینش و وضوح ذهنی می‌باشد.

دو گلبرگ:

دو گلبرگ نماد دوگانگی ذهن — یعنی آگاهی و ناخودآگاهی — هستند که با اتحاد خود، حکمت و بیداری معنوی را پدید می‌آورند.

رنگ:

چاکرای چشم سوم با رنگ نیلی (Indigo) مرتبط است؛ رنگی که نماد شهود، بینش و آگاهی معنوی است.

رنگ نیلی تیره بازتاب‌دهنده‌ی ارتباط این چاکرا با دانش درونی و دید باطنی انسان است.

چشم سوم در مکتب ها و ادیان مختلف 

چشم سوم در هندوئیسم

شیوا، که هم ویرانگر و هم بازآفریننده است، یکی از پیچیده‌ترین خدایان در آیین هندو به شمار می‌آید. چشم سوم او، چشم دانش و خرد معنوی است. باور بر این است که شیوا با این چشم می‌تواند فراتر از ظاهر جهان را ببیند و نیکان را از شر و بدی محافظت کند. زمانی که چشم سوم او گشوده می‌شود، تمام شرارت و نادانی نابود می‌گردد. هندوها بر این باورند که اگر شیوا چشم سوم خود را به‌طور کامل بگشاید، جهان فیزیکی از میان خواهد رفت.

بودیسم و چشم سوم

در آیین بودیسم، چشم سوم به چشم آگاهی (Eye of Consciousness) اشاره دارد؛ چشمی که از پیروان می‌خواهد جهان را فراتر از دید ظاهری و چشمان فیزیکی خود ببینند. این آموزه انسان را دعوت می‌کند تا با ذهن و آگاهی خویش به جهان بنگرد.

چاکرای چشم سوم از دید علمی

چاکرای چشم سوم ارتباط نزدیکی با غده هیپوفیز (Pituitary Gland) و غده صنوبری (Pineal Gland) دارد، هرچند بسیاری از واژگانی که برای توصیف آن به‌کار می‌روند، باعث می‌شوند این مفهوم صرفاً روحانی یا معنوی به نظر برسد.

از دیدگاه علمی، غده صنوبری هورمون ملاتونین یا همان هورمون خواب را ترشح می‌کند. این دو غده در واقع ساختارهایی در مغز هستند که سلامت جسمی، ارتباط معنوی، ارتعاشات بدنی و بینایی ما را کنترل می‌کنند.

آیا مصرف بعضی از مواد مخدر تاثیر مثبتی در باز شدن چاکرا  ششم دارند؟

مسلما خیر

شاید ادعا هایی وجود داشته باشد که مصرف برخی مواد مخدر باعث باز شدن چشم سوم می شوند ولی هیچ مواد مخدری در واقع باعث پاکسازی و باز شدن چاکرا ششم نمی شود و صرفا باعث ایجاد توهم می شوند.هر گزارشی که در این مورد ذکر شده یا شاید از دوستان یا آشنایان بشنوید، صرفا یک توهم است که شخص آن را آگاهی می‌پندراد؛ آگاهی و توهم در یک ظرف همزمان  نمی‌گنجند. شاید از دور میانبری سهل و ساده باشد برای رسیدن به آگاهی ولی از نزدیک که بنگرید مسیر کوتاه ولی به مقصدی اشتباه خواهد بود.

تمرینات پاکسازی چشم سوم

۱. کشف دیدگاه‌ها و زاویه‌نگاه‌های متفاوت

یکی از بزرگ‌ترین مشکلات مرتبط با چاکرای چشم سوم مسدود، ذهن بسته و انعطاف‌ناپذیر بودن است. برای غلبه بر این مشکل، سعی کنید کتاب‌های تازه بخوانید، برنامه‌های جدید تماشا کنید یا فعالیت‌هایی را امتحان کنید که خارج از محدودهٔ راحتی شما هستند. حتی اگر در ابتدا کمی عجیب یا ناآشنا به نظر برسد، سعی کنید با کنجکاوی به دیدگاه‌ها و سبک‌های زندگی دیگران نگاه کنید.

۲. پاک‌سازی غده صنوبری (Pineal Gland)

غدهٔ صنوبری، توده‌ای بسیار کوچک و نخود شکل در مغز است که با انسداد چاکرای چشم سوم ارتباط دارد. این غده وظیفه دارد چرخه‌های خواب و هورمون‌های تولیدمثل را تنظیم کند، اما ریشه‌ای اسرارآمیز و معنوی نیز برای آن در نظر گرفته شده است. بسیاری از فرهنگ‌های باستانی مانند تبت، مصر و چین باستان بر این باور بودند که غدهٔ صنوبری مسئول آگاهی و بیداری روحانی است. برای پاک‌سازی و رفع رسوب از غده صنوبری، بهتر است از محصولات و منابع آبی حاوی فلوراید اجتناب کنید.

۳. اتصال به زمین از طریق ذهن‌آگاهی (Mindfulness)

چاکرای چشم سوم زمانی بهترین عملکرد را دارد که در واقعیت ریشه داشته باشد. در غیر این صورت، ذهن به‌راحتی درگیر خیالات و توهمات می‌شود. برای جلوگیری از این حالت، تمرین کنید که در لحظه حال و با هر آنچه در زندگی روزمره‌تان رخ می‌دهد حاضر و آگاه باشید. تمرکز بر تنفس می‌تواند در این مسیر بسیار کمک‌کننده باشد.

۴. قرار گرفتن در معرض نور خورشید

از آنجا که عنصر چاکرای چشم سوم «نور» است، ممکن است با قرار گرفتن بیشتر در فضای باز و نور طبیعی ذهن شما شفاف‌تر و آگاه‌تر شود. اگر در منطقه‌ای زندگی می‌کنید که آب‌وهوای تاریک یا سردی دارد و نور طبیعی خورشید به‌راحتی در دسترس نیست، می‌توانید از درمان نوری (Light Therapy) استفاده کنید.

در سطح فیزیکی، نور باعث فعال شدن غده صنوبری (Pineal Gland) می‌شود و این امر به بهبود عملکرد چاکرای چشم سوم کمک می‌کند.

5. کشف باورهای محدودکننده

یکی از دلایل اصلی اختلال در عملکرد چاکرای چشم سوم، وجود باورهای بنیادی محدودکننده است. این باورهای بنیادین، اعتقادات ریشه‌ای ما درباره‌ی خودمان هستند که باعث ایجاد ترس، ناامنی و خود‌نفی می‌شوند.

نمونه‌هایی از این باورها عبارت‌اند از:

«من ارزشش را ندارم.»

«من آدم بدی هستم.»

«من سزاوار تنبیه هستم.»

با شناسایی و آشکار کردن باورهای پنهان درونی، می‌توانید خود را از سال‌ها درمان روان‌شناختی نجات دهید — و در عین حال، بهبود چشمگیری در سلامت روان و آرامش ذهنی خود ایجاد کنید.

چگونه چشم سوم را فعال کنیم؟

استفاده از قدرت چشم سوم نیازمند زمان، تمرکز و دقت است تا بتوان آن را به‌آرامی و با آگاهی فعال کرد. در ادامه چند روش آورده شده که می‌تواند به فعال‌سازی چشم سوم کمک کند:

حرکات یوگا (Yoga Poses):

یوگا تمرینی است که به ثبات و grounding بدن کمک می‌کند، عضلات را آرام و منعطف می‌سازد و ذهن را برای مواجهه با زندگی روزمره در وضعیتی پذیراتر و آرام‌تر قرار می‌دهد. این تمرین همچنین می‌تواند به گشودن و فعال شدن چاکرای چشم سوم کمک کند.

تمرین‌های تنفسی (Breathing Practices):

تنفس، نیروی حیاتی و عامل تعادل در بدن است و ابزاری برای بازگشت به لحظه حال و ارتباط با درون به شمار می‌آید. به گفتهٔ ویلیامز، اختصاص دادن زمانی برای تمرین تنفس آگاهانه (Mindful Breathing) می‌تواند به فعال‌سازی چشم سوم کمک کند.

تجسم (Visualization):

ذهن نیرویی شگفت‌انگیز و قدرتمند است، و تنها تصور کردن یک چیز می‌تواند احساس آن را در بدن ایجاد کند. به‌طور کلی، این تمرین می‌تواند در درک بهتر اثرات مثبت فعال‌سازی چشم سوم بسیار مفید باشد.

مدیتیشن (Meditation):

چیزهای کمی وجود دارد که بتوانند مانند مدیتیشن شما را تا این حد با بدنتان پیوند دهند. مدیتیشن ابزاری قدرتمند برای آرام‌سازی ذهن و دستیابی به آگاهی عمیق‌تر است برای گشودن چشم سوم از طریق مدیتیشن، در مکانی آرام بنشینید و توجه خود را بر تنفستان متمرکز کنید. هنگام دم و بازدم، تصور کنید نوری درخشان از بالای سرتان وارد می‌شود و تمام بدن شما را از انرژی و روشنایی پر می‌کند

ذکر و مانترا خوانی (Chanting):

عمل ذکر گفتن یا مانتراخوانی بخش مهمی از تمرین‌هایی مانند مدیتیشن و یوگا است، و جای تعجب ندارد که بتواند به گشودن چشم سوم نیز کمک کند. تکرار مانتراهای خاص مانند «اُم» (Om) می‌تواند با فرکانس ارتعاشی چاکرای چشم سوم هماهنگ شود و به فعال‌سازی و گشودن آن کمک کند.

موسیقی مناسب برای چشم سوم

موسیقی با فرکانس ۴۴۸ هرتز به‌عنوان فرکانس اصلی و ۸۵۲ هرتز به بیداری و آگاهی معنوی کمک می‌کند. راگای بهوپالی با نغمه‌های آرام و درون‌نگرانهٔ خود، موجب تعمیق بینش درونی می‌شود. خواندن یا تکرار مانترای «اُم» (OM) به شما کمک می‌کند تا با خود برتر ارتباط برقرار کرده و توانایی‌های شهودی خود را تقویت کنید.

موسیقی نمونه:

رایحه و عود مناسب چاکرای ششم

عود های آرامش‌بخش با پایهٔ اسطوخودوس (Lavender) برای چاکرای ششم بسیار مناسبند و به تمرکز و وضوح ذهنی کمک کرده و حالت‌های عمیق‌تر مدیتیشن را تقویت می‌کنند. در این زمینه عود لوندر یا اسطوخودوس به شما پیشنهاد می‌شود.

رژیم غذایی مناسب چاکرای ششم

برای چاکرای ششم ، به رنگ بنفش فکر کنید. انگور بنفش، کلم‌برگ بنفش، بلوبری، کلم‌قرمز، بادمجان و هویج بنفش همگی گزینه‌های عالی هستند. همچنین کاکائو را در رژیم خود بگنجانید؛ زیرا سرشار از فلاونوئیدها ست و با افزایش سطح سروتونین، به کاهش استرس و التهاب کمک می‌کند.

این خوراکی‌های مفید برای مغز می‌توانند ذهن خسته و پرکار را به‌سرعت شفاف کرده و تمرکز ذهنی را بازگردانند.